Wat kan een stad leren van een experimentele Tuinstraat? De bewoners van de Pieter Génardstraat geven kennis en ervaring door.
Beste stad, beste bewoners,
Wij, de bewoners van de Pieter Génardstraat, hebben zes weken lang een Tuinstraat gecreëerd en beleefd. We hebben van dromen doelen gemaakt. Met de hulp van Antwerpen Aan ’t Woord en met geld van de Burgerbegroting gingen we van start. We wilden duurzame verbeteringen realiseren. Geen hippe zomerbar. Geen lawaaierig springkasteel. Wel betrokkenheid en oplossingen voor algemene verzuchtingen. Klaar voor drie aandachtspunten in stadsinnovatie?
1: Iedereen telt
Dromen, wensen en verzuchtingen verzamelden we weken van tevoren op straat en aan de overlegtafel. We kozen resoluut voor basisdemocratie. De inspanningen om iedereen bij het project te betrekken, waren divers: vergaderingen op straat (stoeltjes en flipchart tussen geparkeerde auto’s), uitnodigingsstrookjes telkens in meerdere talen, burenbezoek, raamaffiches. Ook de kinderen waren aanwezig op overlegmomenten en gaven vorm aan de inrichting van de Tuinstraat.
We sloopten barrières als taal, sociale afstand, leeftijd, tijd, individualisme. We botsten op blokkades, maar we kozen voor kansen. Er waren conflicten, maar we kozen voor oplossingen. We kenden elkaar niet, ondertussen worden we een hechtere gemeenschap. Samen fungeerden we als vertaalbureau, EHBO-post, schrijnwerkerij, cateringbedrijf, bemiddelingskantoor, opvoedingswinkel, koffiebar, pretpark, kinderopvang en taalbad.
2: Weet wat je wil
We vonden snel wat ons bindt: de verkeerssituatie in de straat. Frustraties over parkeerproblemen, sluipverkeer en spookrijders delen we met zijn allen. Iedereen ergert zich aan de snelheidsduivels. Na het oplijsten van tekorten en het praten over een droomsituatie definieerden we drie kerndoelen: vergroenen, verbinden en veiliger verkeer.
· Veilig verkeer betekent voor ons speelruimte voor kinderen en het verhinderen van sluipverkeer en spookrijders. 40 procent van de straatbewoners heeft geen auto, terwijl 100 procent van de openbare ruimte voorbehouden is voor auto’s en hun bestuurders. We willen ruimte voor fietsers en voetgangers! Ruimte voor spelende kinderen!
· Vergroening realiseren we door het aanleggen van geveltuinen en boomspiegels. Met planten en groen creëren we rust en een gezondere leefomgeving.
· Verbondenheid ontstaat door samen aan banken te timmeren en tijd te maken voor burenbabbels.
3: Ga voor de trage weg
Het is allemaal heel snel gegaan. Van een eerste straatfeest naar een experimentele tuinstraat is een hele stap. We hebben die genomen op enkele maanden. We hebben de doelen snel concreet gemaakt in een stappenplan. Zonder tijd voor overleg geen beslissingen. Wat we doen moet gedragen zijn. We leggen vandaag de eerste stenen voor onze toekomst. De geveltuin van vandaag is gezondere lucht voor morgen. De banden die we vandaag smeden, maakt samenleven morgen vanzelfsprekend. Het bannen van de auto halverwege de straat, is een testfase voor een duurzame buurt.
Lerende stad?
Wij, de bewoners, leveren de energie voor vergroening en verbondenheid. Zagen en timmeren, conversaties met gebaren, het trottoir openbreken voor geveltuinen, koffie delen, een eigen petanquebaan aanleggen, voetbal in een parkje: we hebben het allemaal zelf gerealiseerd. Dat de stad 700.000 euro bespaarde aan bloemen en planten is meer dan te betreuren. Hier weten we dat bloemen van mensen houden. Dat vlinders en bijen een plek verdienen in onze straat. Dat groen het verkeer vertraagt en mensen meer welbevinden bezorgt. Wat kan tellen als bewijs: bewoners van andere straten maken graag een ommetje door onze Tuinstraat. We vragen dat de stad ons groene ruimte en speelplekken biedt. De Pieter Génardstraat wil graag een woonerf zijn, een oase tussen winkelstraat en overbelaste wegen. Wij werken sowieso verder aan groen en sociaal weefsel.
Aan de verkeersveiligheid kunnen we weinig doen. We lijden onder het sluipverkeer. We worden boos van de spookrijders. We hebben reeds meerdere signalen aan de stad gegeven. Onze zorgen lijken niet te matchen met hun plannen. Na het Tuinstraat-experiment nemen de auto’s het in onze straat weer over. Dat betekent niet dat we onze ambitie opbergen: permanent een veilige, aangename en groene straat zijn die ruimte biedt aan alle bewoners, fietsers en voetgangers. De Pieter Génardstraat wil graag een doodlopende straat zijn. Wij rekenen op de stad voor een oplossing van het verkeersprobleem.
Nu zondag 10 september houden we een bescheiden slotfeest. Welkom tussen 14 en 16 uur. Drink met ons een kop koffie of een tas thee. We presenteren je graag een stuk cake en een straf verhaal.
